“Respectable people do not write music or make love as a career.”
Alexander Borodin
Müzik alanında Rus Beşleri’nin en önemli isimlerinden biri olan, Aldehitler konusundaki çalışmaları ile de ünlü olan kimya profesörü, besteci. 1833 yılında prens Gedianov ile metresi Antonova’nın evlilik dışı çocuğu olarak St. Petersburg’da dünyaya geldi. Rahat bir ortamda büyüdü. Bir yandan Almanca, Fransızca, İtalyanca ile İngilizce öğrenirken öte yandan müzik dersleri aldı.
Müziğe karşı çok yetenekli olmadığı düşünülse de, ufacık yaşlarından başlayarak piyano, flüt ile çello çalmaya başladı. Her zaman düşü olan tıp ile cerrahi akademisi’ne girdiğinde daha 17 yaşındaydı. 6 senede başarıyla akademiyi bitirdi. Okulu bitirdikten sonra üç sene Avrupa’da çalışmalarını sürdürdü. Bu arada doktorasını tamamladı, 1860’ların başındaysa profesör oldu. Kadınlara tıp eğitiminin verilmesinin silahşoru de olan Borodin, yıllarca akademide ders verdi, üretti durdu; dünyanın her yerinde seminerlere katıldı.
Bugün bile müziğe nasıl zaman ayırabildiği merak edilir durulur. Bu gizemi aralayamasak da, müzikal yolculuğuna bakmaya çalışalım. 1864’de Mily Alexeyevich Balakirev ile tanışması hayatını değiştirir. Borodin Senfoni No:1 bu dostluğun meyvesidir. 1869 yılında, hem Borodin Senfoni No:2 , hem de ünlü «Prens Igor»un üzerinde çalışmaya başlar. İlkini ancak bitirebilir.
Bitirebildiği yapıtlar arasında «Orta Asya steplerinde» ile «Petite Suite»i de sayabiliriz. Olanaksız ile 25. saatin peşindeki Borodin 1887’de katıldığı bir baloda aniden ölmüştür. Bitiremediği yapıtları arasında, Borodin Senfoni No:3 de örnek olarak gösterilebilir. Ölümünden sonra Alexander Glazunov ile Korsakov’un hummalı çalışmaları sonucunda, bestecinin bazı yapıtlarını duyma olanağını elde ettiğimizin altını çizmek gerekir.
Borodin, kendisinde var olan ince ritim duygusu yardımıyla orkestra renginden yararlanma, müziğiyle uzakları çağrıştırmada eşsiz bir yetkinliğe erişmiştir. Güçlü lirik bir eğilimi olsa da, kahramanlık konuları müziğinin vazgeçilmezidir. Rus Beşleri arasında müziğe en az zaman ayırmakla birlikte rastlanmamış çarpıcı armoniler kullanması, kısaca sadece olağanüstü olarak nitelendirilebilecek yaylı çalgılar dörtlülerinde geliştirdiği biçimsel yapı ile ötekilerden ayrılır.
Kuşkusuz en yeteneklileri olmakla birlikte az üretenlerinden biri olmuştur. Ünlü «Prens Igor» dışındaki yapıtlarının özellikle dinlenmesi, hararetle önerilir…
Bir «Polovtsian Dances» adlı yapıtı vardır ki tekrar tekrar dinlenmesi gerekir. Dinlemeye doyum olmaz. Carl Orff’un en çok etkilendiği müzik adamı Borodin’dir gibi bir efsane dolaşır ortalıkta. Dünyanın gelmiş geçmiş en iyi piyanisti olarak görülen Franz Liszt ile yakın ilişki içinde olmuşlardır. Borodin, doğduğu şehir olan St.Petersburg’da 1887 yılında ölmüştür.
[Kaynak : LastFm]
———————————————————-
Konuyla İlgili Metinler :
Maes, Francis, tr. Pomerans, Arnold J. and Erica Pomerans, A History of Russian Music: From Kamarinskaya to Babi Yar (Berkeley, Los Angeles and London: University of California Press, 2002). ISBN 0-520-21815-9.
George Sarton (1939). “Borodin (1833–87)”. Osiris 7: 224–260. doi:10.1086/368505. JSTOR 301543.
A. J. B. Hutchings (1936). “A Study of Borodin: I. The Man”. The Musical Times 77 (1124): 881–883. doi:10.2307/920565. JSTOR 920565.
George B. Kauffman, Kathryn Bumpass (1988). “An Apparent Conflict between Art and Science: The Case of Aleksandr Porfir’evich Borodin (1833–1887)”. Leonardo 21 (4): 429–436. doi:10.2307/1578707. JSTOR 1578707.
J. Podlech (2010). “”Try and Fall Sick …”—The Composer, Chemist, and Surgeon Aleksandr Borodin”. Angew. Chem. Int. Ed. 49 (37): 6490–95. doi:10.1002/anie.201002023. PMID 20715236.
