Hepimize olağanüstü öğütler veren, bir başucu yapıtı… Kipling’in bu şiiri, bir bakış açısına göre, “insanlara nasıl peygamber olunabileceği” nin yollarını göstermektedir.
Ama, işin doğrusu bu değildir elbette… Kipling, her zaman içine düşebileceğimiz bazı insansı zayıflıklar ile bunların nasıl önlenebileceğini, “ADAM gibi ADAM!” Olmanın yollarını açıklamak istemiştir bize. Bunu yaparken, biraz aşırıya kaçmış mıdır?…Tartışmaya açık bir sorudur bu.
IF şiirini bu açıdan ele almak, daha doğru olmaz mı?.. Ya, sizin fikriniz?….
IF
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don’t deal in lies,
Or, being hated, don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise;
If you can dream – and not make dreams your master;
If you can think – and not make thoughts your aim;
If you can meet with triumph and disaster
And treat those two imposters just the same;
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to broken,
And stoop and build ‘em up with wornout tools;
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breath a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: “Hold on”;
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with kings – nor lose the common touch;
If neither foes nor loving friends can hurt you;
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run -
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And – which is more – you’ll be a Man my son!
Rudyard Kipling
EĞER
EĞER, Bütün çevrendekiler akıllarını yitirip, bunun nedenini
Senden bildiklerinde, sen kendininkini koruyabilirsen;
Kimse sana güvenmezken, sen kendine güvenip,
Onların güvensizliğini de haklı bulabilirsen;
Bekleyebilir, beklemekten de yorulmazsan,
Ya da, hakkında yalan söylendiğnde, sen yalana başvurmazsan,
Ya da senden nefret edildiğinde, sen nefrete yol vermezen,
Bunlara karşın, ne çok iyi görünmez, ne de çok akıllı laflar etmezsen;
EĞER, hayal kurabilir de hayallerini kendinin efendisi yapmazsan;
Düşünebilir de düşüncelerini amaç yapmazsan;
Yengiyle ya da yenilgiyle karşılaştığında,
Bu ikiyüzlülerin, ikisine de aynı biçimde davranabilirsen;
Söylediğin gerçeklerin, düzenbazlarca alıklara
Tuzak kurmak için çarpıtılmasına katlanabilirsen,
Ya da uğruna tüm yaşamını verdiğin şeylerin yıkıldığını
Gördüğünde, eğilip, yıpranmış araçlarla onları, yeniden onarabilirsen;
EĞER, bütün kazancını bir yığın yapıp, bunların hepsini
Bir yazı tura atışı için, kaybetmeyi göze alabilirsen,
Kaybedip, yeniden başlayabilirsen,
Kaybın için de bir tek sözcük bile söylemezsen;
Kalb, sinir ile kaslarını, onların güçlerinin sonuna geldiklerinde bile
İşe yaramaları için zorlayabiliyorsan,
Sende, onlara “Dayanın!” diyecek bir iradeden başka
Hiçbirşey kalmadığında bile sabredebiliyorsan;
EĞER, kalabalıklarla konuşup, erdemini koruyabiliyorsan,
Ya da kırallarla birlikte dolaşıp, halkla temasını kaybetmiyorsan;
Ne düşmanların ne de sevgili dostların seni incitemiyorsa;
Bütün insanlar seni sayıyor, ama bunu abartmıyorlarsa;
Afetmeyen son dakikayı, atmış saniyelik
Bir menzil koşusu olarak tamamlayabilirsen;
Yeryüzü ile bütün içindekiler senindir,
Dahası, ADAM gibi ADAM olursun, oğlum!.
Rudyard KIPLING
Çeviri : Dr. Yalçın Güran
Çok güzel bir şiir ilk olarka bunu ali tuncaydan dinlemiştim