ARNOLD SCHOENBERG

Arnold_Schoenberg_la_1948.jpg

“Bizim zamanımızda da ruhunda romantik temayüller olmayan bir kompozitör beşeri cevherden mahrum demektir.”
Arnold SCHOENBERG

Arnold Franz Walter Schoenberg , Avusturyalı kompozitör (13 Eylül 1874’de Viyana’da doğmuş, 13 Temmuz 1951’de Los Angeles’da ölmüştür.)

“Yaratıcının kalbinden doğmayan müzik asla iyi müzik olamaz. Yazdıklarımı bütün varlığımla duyarak yaşıyorum. Bana değerli görünen her müzikal buluşu, güzel ve mantıki bir form dahilinde işlemeye çalışıyorum. Nasıl bir müzik meydana geleceğini önceden asla bilmiyorum. Üslubum, fikirlerimi işlediğim andaki duygu ve düşüncelerimden hiç farklı değildir.”

Bu sözleri, düşünce ile inançlarını anlattığı uzun bir yazıda Arnold Schönberg söylemiştir. Schönberg’in kayıtsızca, tek başına yürüdüğü yol bu sözler kadar kesindir. Romantizm ile işe başlayan Schönberg kökenini hiç bir zaman yadsımadı. «Bizim zamanımızda da ruhunda romantik temayüller olmayan bir kompozitör beşeri cevherden mahrum demektir.» demiştir.

Yüzyılımızın başlangıcından az önce yazılan, Tristan armonilerinin derin etkileri altında olan NURLU GECE adlı sekstet’ten, ihtiyar sanatkarın Kaliforniya’da bestelediği NAPOLYON İÇİN OD’a kadar bütün yapıtları hiç kesilmeyen bir zincire benzer. Öyle ki, yeni bir dönem açan Armoni Bilgisi kitabını yazan (Strauss’un Rosenkavalier’i bestelediği anda), oniki ses sistemini uygulayan Schönberg’in kutsal sayılan bütün düzeni yıktığı izlenimi uyanabilir (bazı kimselere göre oniki ses tekniğinin mucidi Viyanalı J. M. Haver’dir).

Romantizmin son zamanı ile ilgili, Gustav Mahler’in müziğindeFerrucio Busoni’nin ilk eserlerinde de görülen, gerginliği, anlatan, araç bakımından etkileri son haddine kadar götüren aşırılık, sonunda bütün ölçüleri aşan GURRE-LİEDER adlı yapıtta, PELLEAS İLE MELİSANDE senfonik şiirinde de görülmekte, KAMMERSİNFONİE (oda orkestrası için senfoni) de ise toğunlaştırılmış bir ekspresyonizm haline gelmektedir.

Bu yapıttan başlıyarak Schönberg hiç şaşmayan bir biçimde tek başına tuttuğu yolda yürümüştür. Bu yol, geleneksel içerikten bütünüyle ayrılan ünlü piyano parçalarında açık bir biçimde belirmiştir. Bu parçaları izleyen yapıtlar bir bütün halinde gelişmiştir. İNTİZAR ile TALİHLİ EL operaları YAKUBUN MERDİVENİ adlı oratoryosu, konuşma sesini müzikal bir çizgi içine sokan PİERROT LUNAİRE, konçertolar, kuvartetler, liedler bunlar arasındadır. Tuttuğu yolun sonu da başlangıcı gibiydi. Müzikte olduğu gibi ressamlıkta da yetenekli olan Schönberg, her iki alanda bütün gücüyle eğilim gösterdiği alemlere girmeye çalıştı. Wagner’den Bach’a gitti, sonrada kendi içine çekildi.

Ilk kez olarak Viyana’dan Berlin’e geldiği zaman operetler revizyondan geçmek yoluyla tutunmaya çalıştı. 20 yıldan fazla bir zaman sonra yine Viyana’dan gelen Schönberg, kompozisyon profesörlüğüne çağrılarak tekrar Berlin’e geldi. Üçüncü kez yurdundan ayrıldığı zaman talih onu Amerika’ya yolladı. Orada da Avrupa’da olduğu gibi saygınlık gören, yine tartışma konusu olan Schönberg Amerika’da öldü.

Schönberg içinde yaşadığı dünyaya karşı takındığı sarsılmaz tutumunu şu sözlerle anlatmıştı: «Her sanat eseri peoblemler ortaya koyar ve bizden fikri bir işbirliği ister…»

Bundan ötürü onunla ilgili fikir tartışmaları daha sona ermemiştir. Hemen her gün yapıtları ile ilkeleri inceleme konusu olur. Bunun en canlı örneği, başta Alban Berg ile Anton von Webern olmak üzere öğrencilerinin yapıtlarında görülür.

YAPITLARI :

2 Gesänge [2 Songs] for baritone, op. 1 (1898)
4 Lieder [4 Songs], op. 2 (1899)
6 Lieder [6 Songs], op. 3 (1899/1903)
Verklärte Nacht [Transfigured night], op. 4 (1899)
Pelleas und Melisande, op. 5 (1902/03)
8 Lieder [8 Songs] for soprano, op. 6 (1903/05)
String Quartet no. 1, D minor, op. 7 (1904/05)
6 Lieder [6 Songs] with orchestra, op. 8 (1903/05)
Kammersymphonie [Chamber symphony] no. 1, E major, op. 9 (1906)
String Quartet no. 2, F-sharp minor (with Soprano), op. 10 (1907/08)
Drei Klavierstücke, op. 11 (1909)
2 Balladen [2 Ballads], op. 12 (1906)
Friede auf Erden [Peace on earth], op. 13 (1907)
2 Lieder [2 Songs], op. 14 (1907/08)
15 Gedichte aus Das Buch der hängenden Gärten [15 Poems from The book of the hanging gardens] by Stefan George, op. 15 (1908/09)
Fünf Orchesterstücke [5 Pieces for Orchestra], op. 16 (1909)
Erwartung [Expectation], monodrama in one act, [for soprano and orchestra], op. 17 (1909)
Die glückliche Hand [The lucky hand], drama with music, for voices and orchestra, op. 18 (1910/13)
Sechs Kleine Klavierstücke [6 Little piano pieces], op. 19 (1911)
Herzgewächse [Foliage of the heart] for Soprano, op. 20 (1911)
Pierrot lunaire, op. 21 (1912)
4 Lieder [4 Songs] for Voice and Orchestra, op. 22 (1913/16)
5 Stücke [5 Pieces] for Piano, op. 23 (1920/23)
Serenade, op. 24 (1920/23)
Suite for Piano, op. 25 (1921/23)
Wind Quintet, op. 26 (1924)
4 Stücke [4 Pieces], op. 27 (1925)
3 Satiren [3 Satires], op. 28 (1925/26)
Suite, op. 29 (1925)
String Quartet no. 3, op. 30 (1927)
Variations for Orchestra, op. 31 (1926/28)
Von heute auf morgen [From today to tomorrow] opera in one act, op. 32 (1928)
2 Stücke [2 Pieces] for Piano, op. 33a (1928) & 33b (1931)
Begleitmusik zu einer Lichtspielszene [Accompanying music to a film scene], op. 34 (1930)
6 Stücke [6 Pieces] for Male Chorus, op. 35 (1930)
Violin Concerto, op. 36 (1934/36)
String Quartet No. 4, op. 37 (1936)
Kammersymphonie [Chamber symphony] no. 2, E-flat minor, op. 38 (1906/39)
Kol nidre for Chorus and Orchestra, op. 39 (1938)
Variations on a recitative for Organ, op. 40 (1941)
Ode to Napoleon Buonaparte for Voice, Piano and String Quartet, op. 41 (1942)
Piano Concerto, op. 42 (1942)
Theme and variations for Band, op. 43a (1943)
Theme and variations for Orchestra, op. 43b (1943)
Prelude to “Genesis” for Chorus and Orchestra, op. 44 (1945)
String Trio, op. 45 (1946)
A Survivor from Warsaw, op. 46 (1947)
Phantasy for Violin and Piano, op. 47 (1949)
3 Songs, op. 48 (1933)
3 Folksongs, op. 49 (1948)
Dreimal tausend Jahre [Three times a thousand years], op. 50a (1949)
Psalm 130 “De profundis”, op. 50b (1950)
Modern psalm, op. 50c (1950, unfinished)

One Response to ARNOLD SCHOENBERG

  1. queenoma_ diyor ki:

    verdiğiniz bilgiler çok faydalı ancak on ton sistemi ile ilgili daha ayrıntılı bilgi elde edebilirsem çok mutlu olurum. yardımcı olursanız sevinirim şimdiden teşekkürler

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*

Şu HTML etiketlerini ve özelliklerini kullanabilirsiniz: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>