“Allah ilmi insanların kalbinden zorla sokup almaz. Fakat ilmi ulemayı kabzetmek suretiyle alır. Öyle ki, tek bir âlim kalmaz. Halk da cahilleri kendine reis yapar. Bunlara meseleler sorulur onlar da ilme dayanmaksızın fetva verirler, böylece hem kendilerini hem de başkalarını dalalete atarlar” (Buhari ilim 34, Müslim ilim 13, Tirmizi ilim 5)
Hz. MUHAMMED (SAV)
Son günlerde kırmızı etin ızgara ile tavada pişirildikten sonra tüketilmesi colorectal kansere, demek ki kalın bağırsaklar ile onun son bölümü olan rektumda, kansere neden olduğu, bundan ötürü yenmesinin sakıncalı olduğu sıkça duyurulmakta.
Kırmızı et ızgara ya da tavada pişirildiğinde Mutagen (*) denilen maddelerin ortaya çıktığı, bunların da kolon ya da rektumdaki polipöz oluşumlarda kansere neden olduğu bildiriliyor. Burada anlatılmak istenen colorectal bölgede var olan polipöz adenoma ile hipertrofik adenomaların kansere dönüşme riskidir.
Herşeyden önce böyle bir riskin soy’a çekimle ilgili olduğunu bilmek gerekir. Anglo-Amerikan tıp yazınında buna (Hereditery Mixed Poliposis Syndrome) deniyor. Bunu yapan genin 15 inci kromozom üzerinde, 15q13-q14 bölgesinde olduğu da biliniyor. Demek ki colorectal kanserler atadan gelen bir genle kalıtımsal olarak ortaya çıkıyor. Bu konuda şu ya da bu besin maddesini sorumlu tutmak yersizdir. Ölçüyü kaçırmadan yendiği sürece Tanrının bağışladığı bütün yiyecekler zararlı değil yararlıdır.
Bu konuda akla bazı sorular geliyor :
Belki kırmızı eti ızgarada yüksek ısıda pişirince mutagen dediğimiz maddeler çıkıyor. Ama bunlar acaba neden özellikle gidip kolon poliplerinde kansere neden oluyor da vücudun başka bir bölgesinde kansere yol açmıyor?… Bu konuda yazılmış hiç bir makalede, nedense bu konuya değinilmiyor.
Üstelik aşağıda verdiğimiz dip-notta da okuyayacağınız gibi mütasyonlar, mutagenler olmasa bile, doğal koşullarda kendiliğinden de ortaya çıkarlar. Demek ki mütasyonlar doğal olarak her zaman görülür. . Bunun için illaki ızgarada pişmiş kırmızı et yemek gerekmiyor!…
Aslında ulaşıp, aşağıda künyelerini verdiğimiz makalelerin tümünde de böyle bir riskin çok düşük oranda olduğunun gözlemlendiği bildirilmekte… Böylece kırmızı etin ızgarada pişirilip yenmesinin kansere yol açmıyacağı anlaşılıyor.
Bunun hemen ardından şunlar akla takılıyor :
Çiftçiliği bilmeyen, avcılıkla geçinen ama ateşi de keşfetmiş olan ecdadımız, elde ettikleri kırmızı etleri ateşte pişirip yediklerine göre, acaba o dönemde yaygın ölüm nedeni colorectal kanser miydi?… O zamanlar tıp bu kadar ileri(!) gitmediğine göre bu olasılık güç kazanıyor.
Başka bir konu da aklı kurcalıyor. Bazı bölgelerimizde daha yoğun olmakla birlikte, bütün ülkemizde ızgara kırmızı et (kebap) yeme ekini (kültürü) pek yaygındır. Bu durumda Anadolumuzun her bölgesinde, sürekli olarak bir colorectal kanser epidemisi (salgını) görmemiz gerekmez miydi?… Böyle bir durum söz konusu mu?… Biz bilemiyoruz. Bilenler varsa, bu bilgiyi bize ulaştırmalarını bekliyoruz!…
Besin ürünleri için yapılan karalamalar, özellikle kolesterol, sonra balık yeme yasağı, sonra yumurta yeme yasağı gibi atılımların neden yapıldığı bellidir. Bunlarda bazı çıkar konularının varlığı açık bir gerçektir. Yağ üreticileri, bazı ilaç firmaları ile bunlara çanak tutan bazı hekimler bu işin içindedirler.
Lakin kırmızı etin ızgara yapılıp yenmesinin sakıncalı olarak ilan edilmesinin altında ne yatmaktadır?… Bunu düzgün işleyen olağan insan aklıyla bulup anlamaya, ne yazık ki olanak yok. İlerde işin asıl nedeni, ötekilerde olduğu gibi belki ortaya çıkacaktır. Yazılan bilimsel makalelerin birer ucundan tutup, aslında sadece başlıklarını ele alarak , ama tamamını göz ardı etme yoluna girildiğine göre, kesinlikle özel bir amaç peşinde koşuluyor. Halkın bilimsel yayınları izleyip bilmediğinden, bilmesine de gerek olmadığından yola çıkıp gene sağlıkla oynama gibi bir işin peşinden, çıkar avcılığı yüzünden koşulduğu bellidir.
Bu kırmızı et konusu da, ötekiler gibi halk arasında bir nöroz yaratmak için kullanılmak isteniyor.
Kanser konusu tıp alanında tam anlamıyla aydınlatılamayan konulardan biridir.
Kanserin nedenleri günümüzde bilinemiyor. Bu yüzden nasıl korunulacağı da tam açıklığa kavüşturulabilmiş değil. Sağıtımı (tedavisi) için kullanılan üçlü girişim (cerrahi-kemoterapi-radyoterapi) elbirliğiyle bağışıklık sistemini yıktıkları için, kanseri iyi edeceğine azdırmaktadır. Sağıtılmaya uğraşılan hastaların yaşam süreleri bu yüzden uzamıyor. Tam tersine kısalıyor. Tek başına bu bile kanserin gerçek nedenini bilmediğimizin bir kanıtıdır.
İşte bu dumanlı havada bazıları halkın besin kaynaklarını ele alarak, halkın sağlığıyla oynamayı çıkarlarına uygun buluyorlar. Ne denir?… Kurt dumanlı havayı severmiş!… Ama bir parça zekası ile vicdanı olan hekimlerin gerekli uyarıları sürekli, tekrar tekrar yapmaları beklenir ki, Halk bu çıkarcıların tuzağına düşmesin.
—————————————————————-
(*) Biyolojide, bir mutagen (Latincede, tam anlamıyla değişimin kökeni demektir; Türkçeye çevrildiğinde mütasyon-doğuan anlamını taşır) bir organizmanın genetik bilgilerinin (genelde DNA nın) değişimine aracı olan fiziksel ya da kimyasal bir maddedir. Böylece mutasyonların DOĞAL sıklık düzeyinin artmasına neden olur. Bir çok mutasyon olayı kansere yol açtığından, mutagen’ ler tipik olarak karsinogen olarak bilinir. Ancak bütün mutasyonlar mutagenlerce oluşturulmaz. “kendiliğinden (spontaneous) olan mutasyonlar” diye bildiğimiz koşullarda. örnekse DNA replikasyonu ya da DNA nın onarımı ya da DNA nın yeniden birleşmeleri sırasında da, doğal olarak mütasyonlar oluşmaktadır.
————————————————————
İlgili Makaleler :
1 – Knud Nairz, Peder Zipperlen, Charles Dearolf, Konrad Basler, and Ernst Hafen : A reverse genetic screen in Drosophila using a deletion-inducing mutagen. Genome Biol. 2004; 5(10): R83. Published online 2004 September 28. doi: 10.1186/gb-2004-5-10-r83.
2 – Aesun Shin, Martha J Shrubsole, Reid M Ness, Huiyun Wu, Rashmi Sinha, Walter E Smalley, Yu Shyr, Wei Zheng : Meat and meat-mutagen intake, doneness preference and the risk of colorectal polyps: The tennessee colorectal polyp study. Int J Cancer. 2007 Mar 12; : 17354224 (P,S,G,E,B,D)
3 – Ellen Kampman, Martha L. Slattery, Jeannette Bigler, Mark Leppert, Wade Samowitz, Bette J. Caan and John D. Potter : Meat Consumption, Genetic Susceptibility, and Colon Cancer Risk: A United States Multicenter Case-Control Study. Cancer Epidemiology Biomarkers & Prevention Vol. 8, 15-24, January 1999.
4 – Marc J. Gunter1,, Nicole M. Probst-Hensch, Victoria K. Cortessis, Martin Kulldorff, Robert W. Haile and Rashmi Sinha : Meat intake, cooking-related mutagens and risk of colorectal adenoma in a sigmoidoscopy-based case-control study. Carcinogenesis 2005 26(3):637-642; doi:10.1093/carcin/bgh350
5 – Rashmi Sinha1 Ulrike Peters1, Amanda J. Cross1, Martin Kulldorff, Joel L. Weissfeld, Paul F. Pinsk2, Nathaniel Rothman, Richard B. Hayes and Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Project Team : Meat, Meat Cooking Methods and Preservation, and Risk for Colorectal Adenoma. [Cancer Research 65, 8034-8041, September 1, 2005]
