“Bazıları büyük doğar, bazıları büyüklüğü kazanır, bazılarına da büyüklük yakıştırılır.”
SHAKESPEARE
Georges Bizet, (25 Ekim 1838, Fransa – 3 Haziran 1875, Fransa) Carmen adlı operası ile dünya çapında tanınan Fransız klasik müzik bestecisi.
Georges Bizet, Paris yakınlarında, orta halli bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Tıpkı Mozart, Mendelsshon ile Schubert gibi bir dahi çocuktu. Müzik yeteneğini amatör bir müzisyen olan annesi keşfetti. Şan öğretmeni ile peruk yapımcısı olan babası ile annesi ona ilk müzik eğitimini verdiler. 4 yaşında nota okumayı öğrendi. 10. yaş gününden birkaç gün önce Paris Konservatuarı’na kabul edildiğinde, konservatuarın deneyimli öğretmenleri bu yetenekli öğrenciye ders vermek için yarışa girdiler. Öyle ki , ünlü opera bestecisi Charles Gounod, ona ders vermek için emekli olmaktan vazgeçti. Georges Bizet, Marmontel`den piyano, Pierre Zimmermann ile damadı Charles Gounod’dan armoni, Jacques Halévy’den kompozisyon dersleri aldı.
Bizet, konservatuarını 1852’da piyano dalında, 1855’te flüt org ile füg dallarında birincilikle bitirmişti. 17 yaşında ilk senfonisini besteledi. Genç besteciler için önemli bir ödül olan Roma Ödülü’nü kazandı. Bu ödülün sağladığı burs sayesinde Roma’ya gidip ekonomik endişeleri olmaksızın İtalya’da seyahat etti. Bestelerine esin kaynağı olacak pek çok yeri gördü, Don Procopio operasını besteledi. Bizet’in piyano çalmadaki ustalığı büyük piyanist ile besteci Franz Liszt’in de içnde olduğu pek çok kişi tarafından ayakta alkışlanıyordu. Ancak zamanla depresyona girerek kendi sanatsal değerini sorgulamaya başladı, endişeleri nedeniyle bazı projelerinden vazgeçti, bestelediği bazı operaları yaktı.
1860’da Paris’e döndüğünde, annesinin ölümü onun için büyük bir darbe oldu. Roma Ödülü’nden gelen paranın da sonu geldiği için yoğun bir çalışma temposuna içinde sanatsal değeri olmayan bazı besteler yaparak, özel ders vererek geçimini sağlamaya çalıştı. Yetenekli bir piyanist olmasına karşın bir besteci olarak kariyerine zarar verir düşüncesi ile halk önünde konserler vermekten kaçındı. Geçinme gayreti ile yaptığı yoğun çalışması, besteci olarak kendini geliştirmesini yavaşlattı.
1863’de İnci Avcıları operasını besteledi. Eserin gösterimi başarılı geçtiyse de eleştirmenlerce yerden yere vuruldu. 1866’da bestelediği, 1867’de sahneye konan Perth’li Güzel Kız operası ise hem halk, hem de eleştirmenlerce beğenildi. Sağlığı gittikçe bozulmakta olan Bizet, 1866 yazını Paris dışında bir yazlıkta geçirdi. Bu tatil sırasında tanıştığı, bir gönül ilişkisine girdiği Chabrillian, Bizet’in ilerde yaratacağı Carmen karakterinin oluşmasında rol oynadı.
Bizet, 1867’de öğretmeni Haleviy’nin kızı Genevieve ile evlenmek istediyse de son anda nişan bozuldu, ancak iki yıl sonra kız tarafının inanmasınn sağlanması sonucu evlenebildiler. 1870’de Fransa- Prusya savaşı nedeniyle Bizet, Ulusal Muhafızlar’a katıldı. Savaş sırasında Genevieve’in ruhsal dengesi bozuldu.
Bizet, 1871’de Çocuk Oyunu suitini tamamladı. 1872 yılında tek perdelik Djamilla (Cemile) operası ile sahne müziğini yazdığı Alphonse Daudet’in L’arlésienne (Arles’li kız) oyunu sahnelendi ancak başarısız oldu. Ancak Bizet, Cemile operası ilerde opera başyapıtı Carmen’de de izleyeceği edeceği müzikal anlamda doğru yolu bulduğuna inanmıştı. L’arlésienne eserinden aldığı çeşitli bölümlerden bestelediği süit ise ilk çalındığında büyük ilgi gördü. Günümüzde en sevilen yapıtlarından olan L`Arlesienne Süitleri böylece doğdu.
1873’de Don Rodrique operasını yazdı ama opera binasındaki yangın yüzünden sahneleyemedi. Bizet, bu arada Carmen operası üzerinde çalışmaya başladı. Prosper Merimée’nin Carmen romanınından çok etkilenen Bizet, bu romanı operaya uyarladı. Eseri 1874’de tamamladı. Temsil ise 1875’de gerçekleşebildi. Ancak konusu nedeniyle çok ağır eleştiriler aldı. Yapıtın 31. temsil gününde (3 Haziran 1875) yıllardır kronik boğaz enfeksiyonu nedeniyle rahatsız olan Bizet, kalp krizi geçirerek 36 yaşında yaşamını kaybetti.
Kaynak : Wikipedia
————————————————–
YAPITLARI : :
Sahne Yapıtları
▪ Le docteur Miracle, Operette in 1 Akt (1856), Uraufführung: Paris 9. April 1857
▪ Don Procopio, Opera buffa in 2 Akten (1858/59), Erstaufführung in französischer Sprache: Monte Carlo 10. März 1906
▪ Ivan IV, Oper in 5 Akten (1862/63, rev. 1864/65), Uraufführung (konzertant): Manchester 1975
▪ Les pêcheurs de perles, Oper in 3 Akten (1863), Uraufführung: Paris 30. September 1863
▪ La Jolie Fille de Perth, Oper in 4 Akten (1866/67), Uraufführung: Paris 28. Dezember 1867
▪ Djamileh, Opéra comique in 1 Akt (1871), Uraufführung: Paris 22. Mai 1872
▪ Carmen, Opéra comique in 4 Akten (1873/74), Uraufführung: Paris 3. März 1875
Orkestra Yapıtları
▪ Symphonie C-Dur (1855), Uraufführung: Basel 26. Oktober 1935
▪ Roma, Symphonie C-Dur (1860-68), Uraufführung: Paris 28. Februar 1869
▪ Ouvertüre a-Moll (ca. 1855), Uraufführung: Paris 26. Oktober 1938
▪ Marche funèbre (1868/69)
▪ Petite Suite, Orchesterfassung einiger Sätze aus den Jeux d’enfants für Klavier (1871), Uraufführung: Paris 2. März 1873
▪ L’Arlésienne, Bühnenmusik zu Alphonse Daudets Schauspiel in 3 Akten (1872), Uraufführung: Paris 1. Oktober 1872
▪ L’Arlésienne, Suite in 4 Sätzen (1872), Uraufführung: Paris 10. November 1872
▪ Patrie! …. Ouvertüre (1873), Uraufführung: Paris 15. Februar 1874
▪ Duo für Violoncello und Fagott c-Moll (1874)
Piyano Yapıtları
▪ Deux caprices (1851)
▪ Grande valse de concert Es-Dur (1854)
▪ Chasse fantastique (1865)
▪ 6 Chants du Rhin (1865)
▪ 1. Morgenstimmung
▪ 2. Fröhliche Fahrt
▪ 3. Träumerei’
▪ 4. Die Zigeunerin
▪ 5. Nachklänge
▪ 6. Heimfahrt
▪ Variations chromatiques c-Moll op. 3 (1868)
▪ Nocturne F-Dur (1857)
▪ Nocturne D-Dur (1868)
▪ 3 Esquisses musicales (1868)
▪ Jeux d’enfants (Kinderspiele), 12 Stücke zu 4 Händen op. 22 (1872)
Öteki Sözlü Yapıtları
▪ Geistliche Werke
▪ Kantaten
▪ Chöre
▪ Lieder
———————————————————–
İlgili Metinler :
▪ Winton Dean: Georges Bizet. Leben und Werk. übs. Konrad Küster. Deutsche Verlags-Anstalt Stuttgart 1988, ISBN 3-421-06385-0
▪ Edgar Istel: Bizet und Carmen. Stuttgart 1927
▪ Rémy Stricker: Georges Bizet. Gallimard 1999 ISBN 2-07-074803-0
▪ Christoph Schwandt: Georges Bizet. Mit Selbstzeugnissen und Bilddokumenten. Rowohlts Monographien. Rowohlt, Reinbek 1991, ISBN 3-49-950375-1
