“Bir ressam resimlerini kanaviçe üstüne yapar, fakat müzikçiler resimlerini sessizlik üzerine çizerler.”
Leopold Stokowski
John Towner Williams, ABD’li besteci, orkestra şefi, piyanist, müzik adamı. Modern çağın en önemli, popüler senfonik film müziği bestecilerinden biridir. Beş Akademi Ödülü, on yedi Grammy, üç Altın Küre, iki Emmy Ödülü ile İngiltere Film-Televizyon Sanatları Akademisi’nden beş BAFTA Ödülü almıştır.
Modern çağımızın en büyük, başarılı, popüler senfonik film müziği bestecilerinden biri olan John Williams, 8 Şubat 1932’de New York’da doğdu. Williams, küçük yaşlarda başlayan müzik aşkını, “Babam ile onun arkadaşları müzisyendi. Bir çocuk olarak müziği yetişkinlerden gördüm. Büyük bir olasılıkla sözcükleri okumadan önce notaları okuyabiliyordum.” sözleri ile anlatmaktadır.
On dokuz yaşına geldiğinde ilk piyano sonatlarını besteleyen Williams, müzik eğitimine yedi yaşında piyano çalmayı öğrenerek başlamış, ardından trompet, trombon gibi nefesli çalgılarla sürdürmüştür.
Bir caz davulcusu olan babası, New York CBS orkestrası ile çalışırken daha sözcükleri okumadan notaları okumaya başlayan John, orkestranın piyanisti çalamadığı zamanlarda onlara eşlik ederek, babasının bağlantıları yardımıyla müzik işine girmiş oldu.
John Williams, ailesiyle birlikte 1948 yılında Los Angeles’a taşınarak, burada UCLA’ye kayıt olmuş, özellikle ünlü bir İtalyan besteci olan Mario Castelnuovo-Tedesco kompozisyonları üzerinde eğitim görmüştür.
Babası, otuzlu yaşlarının sonlarında 20th Century Fox stüdyolarında iş aldığında, Williams da onun peşine takılarak film müziği için orkestra çalışmalarını izlemeye başlamıştır.
Bu durumun kendisini film müziği bestelemek anlamında nasıl eğittiğini, “Piyanoda oturup ekrana bakar, aksiyonun orkestranın müziğiyle nasıl uyum sağladığını gözlerdim, nasıl yönetildiğini. Bu harika bir okuldu benim için, aslında bilinçli olarak istemedim ama bu orkestranın çaldığı okulda bulundum, kendimi öğrenir halde buldum.” diyerek açıklayan Williams, böylece önüne çıkan her türlü fırsatı en iyi biçimde nasıl değerlendirmeyi bildiğini de bizlere göstermiş oluyor.
Hava Kuvvetlerindeki hizmetinden sonra, 20’li yaşlarının başında New York’a geri dönerek, Madame Rosina Lhevinne’den piyano dersleri aldığı saygın bir okul olan Juilliard School’a kaydolmuştur.
Bir yandan okuluna devam ederken diğer yandan da hem klüplerde hem de kayıtlarda caz piyanisti olarak çalıştıktan sonra, sinema dünyasına girerek film müziği uzmanlığına başladığı Los Angeles’a dönmüştür. Dönüşünün ardından, 1960’larda Irvin Allen’ın “Lost of space”, “Time Tunnel” ile “Lord of the Giants” gibi televizyon programları için müzikler bestelemeye başlaması ile Hollywood ile ilk teması gerçekleşmiştir.
Los Angeles’e dönüşü sonrası şansı, Columbia Pictures’ ın orkestrasında 1950’lerde piyanist olarak çalışan misafir orkestra şefi Dimitri Tiomkin ile Bernard Herrmann’ın Williams’ın yeteneğini keşfetmesi ile dönmüştür.
Hollywood sinemasının altın çağında, Alfred Newman, Franz Waxman, Bernard Hermann, sonra Henry Mancini için piyanist ile müzik direktörü olarak çalıştığı bu dönemde, televizyon için yapmaya başladığı müzikler nedeniyle 1962 ile 2002 yılları arasında beş kez Emmy Ödülüne aday gösterilmiş, 1968 yılında Heidi ile 1971 yılında Jane Eyre ile iki kez Emmy Ödülünün sahibi olmuştur.
Alfred Newman’ın dikkatli yönlendirmesi, kesimi keşfetmesi ile Williams film müziklerine geçiş yapmıştır. Allen, “The Poseidon Adventure” ile “The Towering Inferno’ yu” da içeren felaket konulu popüler film serilerini yapmaya geldiği zaman film müzikleri alanındaki ilk adımlarında kendini yeniden Allen için çalışırken bulmuştur.
Williams’ın film müziği alanında ilk özel ve önemli başarısı Jerry Bock adaptasyonu olan “Damdaki Kemancı” ile 1971 yılında ilk Oscar’ını almasıdır.
Müziğin dahi çocuğu Williams, Don Siegel’in “The Killers” filmine, Siegel’in caz hayranlığı ile filmin havası nedeniyle hazırladığı, zaten bildiği caz müzikleri ile adından iyice söz ettirmeyi başarmıştır.
Dönemimizin ünlü yönetmeni Steven Spielberg 1970’lerde sinema dünyasına adım atıp film işine ilk başladığında, bir stüdyo sahibi tarafından John Williams ile tanıştırıldı. Film müzikleri dünyasının dahi çocuğu Williams ile genç bir yönetmen olan Spielberg 1974’de “Sugarland Express” adlı filmde ilk kez bir araya gelip ortak bir çalışma yapmışlardır.
Birlikte ilk çalışmaya başladıkları andan başlayarak çok iyi bir ikili, arkadaş olan Spielberg ile Williams, Jaws filminin projesinde yine birlikte çalıştılar. Bu görkemli filmdeki gerilim anlarının vazgeçilmez müziği olarak klasikler arasındaki yerini alan çalışması ile Williams ikinci Oscarına 1975 yılında uzanmıştır.
Spielberg, onu üçüncü Oscarına götürecek olan, sinema tarihine damgasını vuran, tüm dünyada bu güne kadar benzeri görülmemiş bir hayran kitlesi edinen Star Wars destanının yaratıcısı George Lucas ile tanıştırmıştır. John Williams, Spielberg ile Lucas’ın filmlerini tamamlayan onlara benzersiz bir hava katan müziklerin değişmez bestecisi olarak halen bu iki yönetmen ile yapımcıyla birlikte çalışmaktadır.
Spielberg ile yakın ilişkisi, yönetmenin sinema dünyasındaki çok özel kariyeri Williams’ı dönemin Superman, E.T., Indiana Jones gibi pek çok önemli, unutulmaz filminin bestecisi yapmıştır.
1982 yılında Spielberg’in uzaylılara, sevgi ile dostluğa ilişkin sinema tarihine damgasını vuran E.T. filminin müzikleri ile 4. Oscarını kazanmıştır.
Spielberg ile Lucas gibi sinema dünyasının usta yönetmen ile yapımcılarıyla çalışması, peş peşe aldığı oscar adaylıkları ile ödülleri Williams’ı hızla zamanın başta gelen film müzisyenleri arasına yerleştirmiştir. Dahası dönemin en iyi ve en başarılı tek film müziği bestecisi ile direktörü olduğu kabul edilmeye başlanmıştır.
Williams yine bir Spielberg filmi olan Schindler’in Listesi için yaptığı müzikler ile 1993 yılında 5. Oscarını da kazanmayı başarmıştır.
Çoğunlukla film müzikleri ile senfonik eserleri ile tanınan John Williams, sinemadan başka alanlarda da müzik çalışmaları olan, bir çok konçerto ile senfoni de içinde olmak üzere pek çok konser çalışmasının yaratıcısı, ünlü bir orkestra şefidir. Ayrıca 1984, 1988 ile 1996 yılı Olimpiyat oyunlarının müziğini bestelemiştir.
Ocak 1980’de Boston Senfoni Orkestrasının kurulduğu 1885’den bu yana on dokuzuncu Yönetici Şefi seçilerek, emekli olduğu 1993 yılına kadar Cleveland, Chicago, Dallas, Los Angeles ile Londra senfoni orkestralarında misafir şef olarak orkestra yönetmiştir.
Bu çalışmaları ile Ulusal Tiyatrocular Birliği tarafından yılın Orkestra Şefi sanına layık görülen John Williams 2000 yılında ShoWest’in Maestro Ödülünü almıştır.
Söz konusu ödül, Las Vegas’ta gerçekleştirilen NATO’nun yıllık toplantısında George Lucas tarafından John Williams’a verilmiştir. Lucas pek çok filmine beste yapmış, aynı zamanda yakın arkadaşı olan John Williams’a ödülünü verirken “ShoWest Ödülünü bugün John Williams’a takdim edebilmem benim için çok büyük bir onur” sözleri ile bunun kendisi için ne kadar gurur ile mutluluk verici bir olay olduğunu belirtmiştir.
Williams’a, Boston Berklee Müzik Okulu, Boston College, Northeastern Üniversitesi, Tufts Üniversitesi, Boston Üniversitesi, New England Müzik Konservatuarı ile Boston’daki Massachusetts Üniversitesi de içinde olmak üzere 14 Amerikan üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilmiştir.
Sayısız adaylıkları ile 5 Akademi, 18 Grammy, 3 Altın Küre ile 2 Emmy ödülü sahibi olan Williams 43. kez Akademi Ödülüne aday gösterilmeyi başararak, yaşayan, en çok akademi ödüllerine aday gösterilen kişi sanını almıştır.
Film müzisyeni olarak sinema dünyasına yaptığı ve yapmaya devam ettiği katkılardan dolayı 23 Haziran 2000’de Hollywood Şöhretler Bulvarı’nda ilk yıldızını almıştır.
YAPITLARI :
Doksan bir film ile 13 televizyon müziği yanında;
Konsertolar :
▪ Concerto for Flute and Orchestra (1969), premiered only in 1981 by the Saint Louis Symphony Orchestra under Leonard Slatkin.
▪ Concerto for Violin and Orchestra (1976 rev. 1998), premiered only in 1981 by the Saint Louis Symphony Orchestra under Slatkin.
▪ Concerto for Tuba and Orchestra (1985), premiered by the tubist Chester Schmitz of the Boston Pops for their 100th anniversary.
▪ Concerto for Clarinet and Orchestra (1991)recorded by Michele Zukovsky whom it was written for. Clarinet Concerto recording
▪ Concerto for Bassoon and Orchestra (The Five Sacred Trees) (1993).
▪ Concerto for Cello and Orchestra (1994).
▪ Concerto for Trumpet and Orchestra (1996).
▪ Elegy for Cello and Piano (1997), later arranged for Cello and Orchestra (2002). Based on a theme from Seven Years in Tibet.
▪ TreeSong, Concerto for Violin and Orchestra (2000).
▪ Heartwood: Lyric Sketches for Cello and Orchestra (2002).
▪ Concerto for Horn and Orchestra (2003). Premiered with the Chicago Symphony Orchestra in November 2003.
▪ Duo Concertante for Violin and Viola (2007). Premiered at Tanglewood in August 2007.
Öteki Konser Çalışmaları :
▪ Prelude and Fugue (1965), for orchestra. Available for download in MP3 at the United States Marine Band website.
▪ Symphony #1 (1966), premiered by Houston Symphony under André Previn in 1968. Williams reworked the piece in 1988 (performed by San Francisco Symphony during a visit as guest conductor in early ’90s)
▪ Thomas and the King (musical, 1975), premiered in London. Recorded in 1981 by the Original Cast.
▪ Jubilee 350 Fanfare (1980), it was premiered by the Boston Pops conducted by Williams. Piece celebrating the 350th anniversary of the City of Boston.
▪ Liberty Fanfare (1986), premiered on July 4, 1986 by the Boston Pops Esplanade Orchestra. Piece composed for the Centennial of the Statue of Liberty.
▪ A Hymn to New England (1987).
▪ For New York (Variations on theme by Leonard Bernstein) (1988). Composed for Leonard Bernstein’s 70th birthday celebrations.
▪ Celebrate Discovery (1990), composed for the 500th anniversary celebration of the arrival of Columbus in America.
▪ Sound the Bells! (1993).
▪ Song for World Peace (1994).
▪ Variations on Happy Birthday (1995).
▪ American Journey (1999). Portions premiered as accompaniment to a film by Steven Spielberg as part of the Millennium Celebration in Washington D.C. December 31, 1999.
▪ Three Pieces for solo Cello (2001).
▪ Soundings (2003), composed for the Walt Disney Concert Hall.
▪ Star Spangled Banner (2007), special arrangement for game 1 of the 2007 World Series played by the Boston Pops Orchestra
Kaynak : Last Fm
