KADIN ile ERKEK ARASINDA ZEKA FARKI VAR MI?…

“Zeka bazen ahmaklıklar yapmamıza canla başla yardım eder. “
La ROCHEFOUCAULD

“İki şey sonsuzdur. Bir evren, diğeri insanoğlunun aptallığı. Birincisinden tam olarak emin değilim.”
Albert EINSTEIN

Gazetelerde bir haber çıktı. Buna göre biri Kanada’da öteki İngilterede birbirinden habersiz yapılan iki araştırma sonuçlarına göre kadınların zeka düzeyleri erkeklernkinden daha düşükmüş. Bu konuya çok daha önce de değinmiştik (bkz 09.05.2007 tarihli makale), ama gazetedeki bilgileri okuyunca tekrar ele alma zorunluğunu duyduk.

Yapılan çalışmalardan biri Western Ontario Üniversitesinden John Philippe Rushton’ un, öteki ise London University College’ den Adrian Furnham’ ın. Her iki araştırmacı da yaklaşık aynı sonuçlara varmışlar : Erkekler kadınlardan daha zeki. J.P. Rushton bunun nedenlari olarak beyin ağırlığının erkeklerde daha fazla, buna bağlı olarak gri madde, demek ki nöronlar daha çoktur diyor.

Deneklere standart IQ testleri uygulanarak erkeklerin kadınlardan ortalama 3.63 puan fazla aldıkları söyleniyor. Burada hemen günümüzde bu iş için kullanılan IQ testinin yetersiz olduğuna işaret edelim. Çünkü 1912 yılında William Stern çocuklar için ilk IQ testini ortaya koyduktan sonra, 1934 te David Wechsler bunun üzerinde değişiklikler yaparak büyükler için uygulanabilir hale getirmiştir. Halen kullanılan Wechsler’ in modifye ettiğii bu IQ testidir. Ne var ki testin geliştirildiği tarihte henüz Howard Gardner “çoklu zeka” görüşünü ortaya koymamıştı. Çoklu zeka ilk kez 1983 te bulundu.

Standart IQ testi matematik ile sözel tabanlıdır. Oysa H. Gardner sekiz ayrı tür zeka tanımlamıştır. Elimizdeki IQ testi bütün bu zeka türlerini ölçebilecek yapıda değildir. Günümüzde birinin çıkıp bunu bütün zeka türlerine uygulanabilir hale getirmesi gerekir. Tersi durumda rastgele seçilen (random harvest) denekler arasında matematik ile sözel zeka türlerinin dışında olanlar varsa bu testten çok düşük puvanlar alacaklardır. Sekiz ayrı tür zeka bulunduğuna göre çoğunluğun matematik ile sözel dışında kalması da büyük olasılık içindedir.

İşte yapılan testlerde varılan sonuçlar bu yüzden bizi yanlış yorumlara götürebilir. Öyle görünüyor ki götürmüştür bile!..

Bir de alınan bu sonuçlar üzerine yapılan anatomo-histolojik yorumlar var. Deniyor ki “erkeklerin beyinleri daha büyük, buna bağlı olarak daha ağırdır. Bu da erkeklerde kadınlara göre daha fazla nöron (boz madde) olduğunu gösterir. Sonuçta bu fazlalık erkekleri daha zeki yapmaktadır.”

Her şeyden önce, bütün öteki organlar gibi, beyinin de genel vücut ağırlığına oranla ağırlık kazandığını bilmek gerekir!… Demek ki 80 – 90 kg ağırlığında bir erkekle 50 – 55 kg ağırlıklı bir kadını, beyin ağırlığı yönünde karşılaştırdığınızdaki yanılgıya; gene 80 – 90 kg bir erkekle 60 kg ağırlığındaki başka bir erkeği karşılaştığınızda da düşersiniz. Çünkü bu iki karşılaştırmadaki 55 kg lık kadınla, 60 kg lık erkeğin beyin ağırlıkları yaklaşık olarak aynıdır!… Bizce burada yapılan, açık bir mantık yanılgısı olmaktadır.

Öte yanda, bir beyinde boz madde (nöron) mi çok, yoksa ak madde (akson ile dentritler) mi çok?… Bu kişinin ağırlığına bakarak söylenecek bir şey değildir. Demek ki bu canlıda değil, ancak yapılacak bir otopside saptanabilir. Buna kişinin yapısını göz önüne alarak karar verme bizi kesin olarak yanıltacaktır.

Ayrıca beyindeki nöronların hepsi zekayı meydana getirmek için çalışmaz. Zekanın dışında beyinin bir çok işlevi vardır. Zekayı yapan bölümün beyinin % 15 i kadar olduğu kestiriliyor (tahmin ediliyor). Bu da bir kestirimden öteye gidemiyor. O zaman beyindeki nöronların çokluğuna bakarak nasıl zeka hakkında kesin hüküm verilebilir?.. Hangi işlevi üstlenmiş nöronların daha çok olduğuna nasıl karar verebiliriz?.. Bu da bizi elbette yanılgıya götürecektir.

O halde bize düşen, insanları kadın ile erkek diye ayırmayıp, sadece karşımızda çeşitli tür zekası, beyin ağırlığı, nöron sayısı bulunan bir takım kişiler olduğunu düşünmektir. Böyle yapınca göreceğiz ki kadın ile erkek arasında değil, ama değişik kişiler arasında zeka farkları vardır. Aynı ulam (kategori) içinde biri kadın, öteki erkek iki denek alındığında, kadının zekası erkeğinkine eşittir.

İşte her zaman söylediğimiz, biyoloji ile tıbbın olsa olsa yöntemi (tatonner) kullanarak sonuca varması sonunda 4 – 5 yılda bir birbirinin tam zıddı görüş (consept) değişikliğine varmasının kaçınılmaz olmasıdır. Bunu da “tıpta kesinlik yoktur” diyerek geçiştirmeye çalışıyoruz!..

Bilimde nasıl kesinlik olmaz?!…

Oysa doğadaki gerçek her zaman bir tanedir, yıldan yıla değişmez, sürüp gider. Aynı 2 x 2 = 4 gerçeğini, değil yıllar bin yılların eskitemediği, eskitemiyeceği gibi…

Üstelik bilimsel yöntemler içinde olsa olsa yöntemi diye bir yöntem de yoktur.

Bu durumuyla tıp bilim değil, ama Hippocrates döneminde olduğu gibi bir sanattır.

Aksini savunanların tezlerini ispatlamaları gerekir!…
 

————————————————————————————

İlgili Makaleler :

Furnham, Adrian; Rawles, Richard : Sex differences in the estimation of intelligence. Journal of Social Behavior & Personality. 1995 Sep Vol 10(3) 741-748.

Philippe Rushton : Race, Brain Size, and IQ. The Psychologist, Summer, 2002 Volume 37:2, pp 28 – 33.

PHILIPPE RUSHTON and C. DAVISON ANKNEY : Brain Size Matters. anadian Journal of Experimental Psychology (Vol. 49, No. 4)

Richard Lynn : Sex differences in intelligence and brain size: a developmental theory. Intelligence Volume 27, Issue 1, February 1999, Pages 1-12 .

Beatrice Rammstedt and Thomas H.Rammsayer : Sex differences in self-estimates of different aspects of intelligence. Personality and Individual Differences Volume 29, Issue 5, 1 November 2000, Pages 869-880

Roberto Colom, Manuel Juan-Espinosa, Francisco Abad and Luís F. García : Negligible Sex Differences in General Intelligence. Intelligence Volume 28, Issue 1, February 2000, Pages 57-68.

Alan Freingold : Sex Differences in Variability in Intellectual Abilities : A New Look at an Old Cntroversy. Review of Educational Research, spring 1992, vol. 62, no 1, pp 61 – 84.